Đã có muôn vàn bài viết nói về tình
trạng giáo dục của nước ta, nhưng có thể nói bài viết này – một lá thư
của một học sinh gửi cho cô giáo Văn đã nói lên hết tất cả, từ bề rộng
đến chiều sâu. Cuối thư, ước mơ của người học trò gửi đến cô giáo sao mà
đau đớn lòng: “dù cô có mắng mỏ, hay không coi là “học trò cũ” đi
nữa, em vẫn mãi mong muốn được là đứa con bé bỏng của cô, là công dân có
trách nhiệm của nước Việt.
Cô sẽ không bao giờ phải ân hận vì đã sinh
ra em lần thứ hai. Và em mong, một ngày nào đó về thăm trường, em sẽ
được cô trìu mến nắm tay và bảo với em rằng: “Cô hiểu em. Cô chia sẻ với
em. Cô sẽ cố gắng để những điều làm em phải dằn vặt sẽ không còn tồn
tại trên đời này nữa!”. Dân Làm Báo xin mời các bạn trong thôn đọc tâm tình của Phạm Thị Mẫn gửi cô giáo Văn.
*
Ngày… tháng… năm…
Cô kính yêu của em!
Chắc
cô sẽ ngạc nhiên khi nhận và đọc xong lá thư này. Em nói như thế, phần
vì chưa bao giờ em viết thư gửi cô, phần vì những điều em viết ra có thể
sẽ làm cô rơi nước mắt, hoặc cô sẽ phẫn nộ vì tội bất kính của đứa học
trò hỗn hào, hoặc cô sẽ giận run người. Vâng, dù thế nào em cũng xin
chấp nhận, và không vì thế mà em vơi hao sự kính trọng và lòng biết ơn
đối với cô.
Thưa cô, em đã từng được
sống trong những bài giảng văn của cô. Em đã thấy mỗi khi nói về nỗi đau
của con người, cô đều nghẹn lời, mắt rưng rưng lệ. Em đã thấy Con Người
là một khái niệm chứa đựng trong đó bao điều lớn lao và đau khổ mà vì
nó, cô của em đã tận tụy sống, tận tụy đem tình thương yêu tới lũ trò
nhỏ, và cũng từng nhận về mình bao hệ lụy. Em đã chứng kiến cô tự hào và
vui sướng như thế nào khi có bạn trong lớp em là người thành đạt. Em
cũng đã chứng kiến cô đau buồn ra sao khi một đứa trong chúng em sống
chưa ra sống. Em thầm cảm ơn số phận đã cho em được gần cô, được học cô,
và qua cô để tìm thấy những điều mà không phải môn học nào cũng có thể
mang tới cho em như môn Văn.
Đến hôm
nay em vẫn còn nhớ hồi ấy, để giảng bài: “Phong cách Hành chính”, cô
chuẩn bị tỉ mỉ đủ các loại giấy tờ, văn bản để làm cho giờ học sinh
động, một giờ trả bài chất lượng. Rồi cô cân nhắc từng lời trước khi đặt
bút ghi lời phê vào mỗi bài văn của chúng em. Giờ trả bài của cô bao
giờ cũng giàu kịch tính, và học sinh thì rất nhớ lỗi để rút kinh nghiệm
cho lần sau. Trong một số bài học ứng dụng, chúng em được thảo luận, nêu
ý kiến, diễn kịch… Có khi tranh cãi như mổ bò, có khi thẹn thò vì không
dám diễn đoạn Pênêlôp quàng tay ôm lấy cổ chồng. Ôi cái tuổi học trò
vụng dại!… Cứ như vậy, cả cô và trò đã ngất ngưởng cùng Nguyễn Công Trứ,
chiến đấu rồi hi sinh cùng người nghĩa sĩ Cần Giuộc, khóc Dương Khuê
cùng Nguyễn Khuyến, thương bà Tú cùng Trần Tế Xương…
Nhưng
cô ơi, ở đời nhiều khi không biết thế nào là hay. Nếu như được ở bên cô
là một niềm hạnh phúc, và học môn Văn cô dạy em đã giúp em thi đậu Đại
học với điểm số cao, thì những ngày học môn Văn cũng là thời gian em
phải chứng kiến nhiều việc mà lẽ ra ở tuổi học trò, chúng em chưa nên
biết. Em đã suy nghĩ rất nhiều và thấy rằng, mình không thể im lặng lâu
hơn được nữa. Em không muốn giả tạo với chính mình, vì em hi vọng sẽ
được một chút gì cho môn Văn yêu quí của chúng ta. Có thể cô sẽ trách em
“Tại sao không nói ra sớm hơn?”, nhưng em tin cô sẽ không đặt ra câu
hỏi đó mà chia sẻ với em. Bởi trước đây em chỉ là một đứa học trò, và
không biết điều gì sẽ đến với em, nếu những điều em viết dưới đây được
công bố ngay khi em còn ngồi trên ghế nhà trường?
Thưa
cô, em phải nói thực là dù vẫn biết cô là một giáo viên giỏi, nhưng
không rõ tại sao, với nhiều bạn trong lớp em, giờ Văn thường là giờ buồn
ngủ. Buồn ngủ lắm cô ạ, dù thương cô nhưng cơn buồn ngủ của tuổi mới
lớn khiến chúng em không sao cưỡng lại được. Cô cũng biết, và có lần cô
đã lại gần bạn Nam, dùng văn chương lay thật khẽ: “Tỉnh lại em ơi qua
rồi cơn ác mộng!”, làm cả lớp cười ồ. Riêng bạn Nam thì mắt đỏ quạch,
ngẩng lên ngơ ngác nhìn xung quanh rồi lại gục xuống. Với thầy cô khác,
có thể bạn ấy đã bị quát: “Dậy, ra ngoài lấy nước rửa mặt!”. Nhưng có lẽ
vì nghĩ đêm trước bạn Nam mất ngủ do phải học nhiều, nhà bạn Nam ở xa
phải dạy sớm,… nên cô chỉ nhẹ nhàng nhắc: “Thôi, để cho bạn ấy ngủ thêm
lát nữa, lời cô nói như lời ru của mẹ đưa bạn ấy vào giấc ngủ êm đềm” và
cả lớp lại cười. Lúc ấy em biết, cô đã thỏa hiệp.
Cô
ạ, một trong các lý do để chúng em buồn ngủ trong giờ Văn là do phải
học quá nhiều. Mười ba môn học chính khóa cùng với các chương trình
Hướng nghiệp, Quân sự, Phụ đạo, học nghề, luyện thi Tốt nghiệp, luyện
thi Học sinh giỏi… khiến thời gian biểu của chúng em chật cứng. Tính ra,
phải tới 19 môn đấy cô ạ. Đó là chưa kể để đạt được ước mơ vào Đại học,
thì lịch học thêm còn dày đặc hơn nữa, khiến chúng em “không còn thở
được”. Nghĩa là với học sinh lớp 12, ngày “chạy sô ba ca” là chuyện
thường tình. Mà môn nào thầy cô cũng yêu cầu: “Phải học! Phải học!”. Yêu
môn Văn và kính trọng cô, nhưng nay nghĩ lại em thấy, áp lực như vậy mà
cái đầu bé nhỏ của chúng em không “nổ tung” thì mới là chuyện lạ! Chúng
em đã phải học như “cái máy”, học như để “nhồi nhét” vào đầu, thì còn
đâu thời gian cảm thụ, nghiền ngẫm tác phẩm văn học? Còn vì tình yêu văn
chương, nếu chúng em cất lên tiếng nói thật, suy nghĩ thật của bản thân
trong cảm thụ tác phẩm thì có khi sẽ tự làm khổ mình. Bởi chắc chắn
tiếng nói thật, suy nghĩ thật đó không trùng khớp với những bài văn mẫu,
với những “ba rem” mà thầy cô đã chuẩn bị sẵn. Và hình như đôi lúc thầy
cô đã quên điều từng truyền dạy chúng em rằng: “Văn chương phải khơi
những nguồn chưa ai khơi và sáng tạo những gì chưa có…”.
Em
nhớ, cô đã dạy thật hay trích đoạn Thề nguyền, ngợi ca một cô Kiều dám
“xăm xăm băng lối vườn khuya một mình” đến tự tình với Kim Trọng, và họ
đã ở bên nhau cho đến sáng. Khi cô nói đến đó, có bạn đã thì thầm: “Thế
mà không có con!”. Em thì lại nghĩ, dù ở thời nào cũng không có cha mẹ
nào đồng ý cho con gái mình chủ động đến nhà bạn trai như vậy. Rồi khi
trong giờ Văn, thầy cô dạy chúng em về đức hi sinh của người đàn bà miền
biển. Chị ấy biết chấp nhận đớn đau từ những trận đòn dữ dội của người
chồng chỉ để nhìn thấy đàn con được ăn no. Thày cô còn bênh vực lão đàn
ông vũ phu rằng anh ta chỉ là nạn nhân của hoàn cảnh. Vì đói khổ không
lối thoát nên ngày nào anh ta cũng lôi vợ mình ra đánh. Sao lại có thể
oan ức như vậy? Giờ là thế kỉ nào rồi? Giải phóng phụ nữ ở đâu? Quyền
con người ở đâu? Rồi trong bài giảng Về luân lý xã hội… cô khen ngợi
cách đặt vấn đề trực diện, bộc lộ quan niệm tư tưởng của một nhà Nho
uyên bác, sắc sảo, thức thời: “xã hội luân lí trong nước ta tuyệt nhiên
không ai biết đến”. Và cô đưa ra một loạt dẫn chứng: “dân ta quen phải
ai tai nấy, ai chết mặc ai, cháy nhà hàng xóm bình chân như vại, đèn nhà
ai nhà nấy rạng, chỉ nghĩ đến sự yên ổn của riêng mình, bất công cũng
cho qua”. Em ngồi nghe và nghĩ, nói như thế e có vơ đũa cả nắm hay
không? Dù chỉ là một học sinh lớp 12, nhưng qua tìm hiểu, em đã lờ mờ
nhận thấy chúng ta đã đi từ cực đoan này đến cực đoan khác. Chương trình
cũ hầu như chỉ một “tông” ca ngợi, chương trình mới lại yêu cầu chúng
em tiếp cận một loạt vấn đề gai góc. Chúng em không dám cãi, vì cô nói
rất say sưa, nhưng ngồi dưới nghe thì chúng em chưa phục. Vâng, thưa cô,
còn bao điều nhức nhối mà em muốn gửi đến cô và không biết trang giấy
này có nói hết.
Lên đến lớp 12, chúng
em không còn thời gian để mê mải cùng Đam-san đi bắt “Nữ thần Mặt
trời”, hay cùng Chí Phèo “say” bên Thị Nở… Và chúng em liên tục phải
nghe để chép, nhìn máy chiếu và chép. Cô ngồi ghế đung đưa chân và đọc
những con chữ từ một thế giới vô hình xa xăm nào đó. Còn chúng em thì
chép lia lịa, chép mà nhiều khi chẳng biết mình đang chép cái gì? Chép
để khỏi bị cô phạt, chép để yên tâm khi thi cử có cái để ôn, nếu thuận
tiện thì có cái để mà… “quay”! Lúc có người “dự giờ”, cô vẫn bày biện đủ
mọi thứ, nhưng khi chỉ còn có cô trò mình, cô lại tiếp tục… đọc, và
chúng em chép. Đơn giản là, nếu cô không đọc cho chép thì chúng em không
thể làm được bài. Và thế là điều thầy cô dạy: “các em phải là những
ngọn đèn tự sáng, lối học nhồi nhét nặng về đổ đầy kiến thức đã cũ kĩ
lắm rồi” trở thành một sáo ngữ hơn là lời răn dạy có ý nghĩa thực hành.
Một vài bạn không thích đi theo lối mòn, suy nghĩ và diễn đạt phá cách,
thì nhận được lời phê: “Bài của em thể hiện tư duy độc lập, nhưng cần
chú ý kiến thức cơ bản để đảm bảo yêu cầu thi cử”. Thế đấy cô ạ, phải
viết như khuôn mẫu mới dễ “ăn điểm”. Vì đáp án dài đến 3, 4 trang, qui
định chi li kiến thức cần có, phần ghi chú bao giờ cũng nói rõ: “Học
sinh có thể trình bày theo ý riêng”. Nhưng cái “ý riêng” liệu có ý nghĩa
gì trước các bài văn mẫu?
Có lúc vô
tình, cô từng kể về một bài thi làm đầy đủ cả ba câu chỉ được 2 điểm, và
cô nói đùa: “Chắc vị giám khảo này say rượu!”. Sau này, phúc tra lại,
bài ấy lại được 7 điểm, như thế là chênh lệch đến 5 điểm phải không cô?
Trong khi chỉ thiếu nửa điểm đã đủ “chết” chúng em rồi. Về sau, em còn
biết nhiều chuyện “độc đáo” khác nữa, như hai cô ở cùng tổ chuyên môn
của một trường lớn mà chấm bài thi Đại học chênh lệch đến 6 điểm, người
chấm 3, người chấm 9 (!); thày P.T.L còn nêu rõ địa chỉ bài một bạn bị 3
điểm khi chấm vòng thứ nhất, sau chấm chung được 10. Rồi sau đó bạn đã
được đi học nước ngoài.
Thưa cô, vì sao lại có những sai lệch như vậy?
Cô kính mến!
…
Vì những sự lộn xộn đó nên thày cô phải dồn hết tâm lực cho việc dạy để
chúng em… thi, chứ không phải dạy để học! Chỉ cần lật trang cuối sách
giáo khoa là chúng em thấy rõ, các tác phẩm thuộc nội dung thi được ôn
rất kĩ, còn những bài không trong giới hạn ôn thi thì: “Các em ghi đầu
đề thôi, chúng ta tập trung vào những bài quan trọng!”. Lúc ấy, chúng em
thấy cô thật tâm lý, vì đa số các bạn thi khối A, B nên phải “ưu tiên”
thời gian cho các môn tự nhiên. Ban Khoa học Xã hội của mình gần như bị
triệt tiêu rồi! Nhưng em thì thấy đau lòng lắm cô ạ, vì em tiếc cho môn
Văn, tiếc cho từng khắc từng giờ trôi đi oan uổng. Những môn không phải
thi tốt nghiệp thì cô trò được ngồi “tâm sự”. Rồi ở “lớp chọn”, các thày
cô phải đầu tư cho đội tuyển, ở lớp thường, chỉ có các bạn yếu được
quan tâm. Thày cô chà xát thật kĩ những “phần tử” có khả năng làm trường
hụt chỉ tiêu, làm thày cô mất thành tích. Các bạn còn lại hầu như được
“thả” (!).
Thưa cô, cuộc vận động
“Nói không với tiêu cực” liệu có trở thành một khẩu hiệu trống rỗng hay
không, khi đã và đang có quá nhiều điều hoàn toàn không hay chút nào vây
lấy chúng em, từ học hành đến thi cử, từ tiếp thu kiến thức đến sử dụng
kiến thức? Trường học lẽ ra phải là nơi chúng em được học những điều
tốt đẹp nhất thì tại đây, sự giả dối vẫn ngang nhiên diễn ra, không biết
bao giờ mới chấm dứt?
Giờ học ầm ầm
như cái chợ vẫn được điểm 10 vì thày cô nể nhau. Một số thày cô thực tập
lên lớp còn lúng ta lúng túng, thậm chí dạy sai cả kiến thức, nhưng
nghe thày Hiệu trưởng công bố kết quả xếp loại thì vẫn thấy những thầy
cô ấy đạt loại xuất sắc! Hàng ngày thày cô xa xả mắng học trò dốt nát,
nhưng cuối năm vẫn cứ 70% học lực khá giỏi, 90% hạnh kiểm tốt, tốt
nghiệp vẫn 100%. Buổi lễ trọng nào chúng em cũng phải ngồi giữa trời
nắng đến cả tiếng đồng hồ để chờ đại biểu. Chờ họ đến và lên diễn đàn
nói những điều ít ai muốn nghe, vậy mà chúng em vẫn phải liên tục vỗ tay
để thể hiện lòng hiếu khách! Thày cô luôn dạy chúng em phải trung thực,
nhưng trước khi thi tốt nghiệp, thày cô lại dặn phải gây thiện cảm với
giám thị, nếu là bạn trường mình thì phải “giúp đỡ”, nhưng với trường
ngoài thì tuyệt đối không để cho “người ta” nhìn bài. Tại sao lại thế hả
cô? Và em lại phải xin lỗi cô, khi nhắc lại điều em được nghe kể rằng
khi đi thi, thày cô cũng “quay cóp”, làm y như những việc mà thày cô đã
phê phán. Ngày nào đài báo rầm rộ chuyện thày Khoa ở Hà Tây được coi là
“anh hùng chống tiêu cực”, nhưng đến giờ thì thày còn tiêu cực hơn cả
những người thày đã chống! Thế mà thày cô từng dạy em: “Điều gì mình
không muốn làm cho mình thì đừng làm cho người khác!”.
Sau
ba năm học và thi thoảng trở lại trường, em thấy càng ngày trường mình
càng được xây dựng đàng hoàng, to đẹp. Nhưng em thấy đắng lòng khi cảm
nhận được mỗi viên đá lát, mỗi vườn cây đều thấm đầy mồ hôi, nước mắt.
Năm nào phụ huynh cũng phải nộp thêm bao nhiêu khoản, nào là chăm sóc
vườn hoa cây cảnh, làm sân thể thao, xây hàng rào bảo vệ, quét vôi ve
lớp học, mua quạt trần. Cuối khóa thì “ủng hộ” Hội đồng thi… Chưa nói ở
trường nọ trường kia số tiền quĩ cho một năm hoạt động của cha mẹ và học
sinh lên đến mấy trăm triệu. Đóng góp của phụ huynh thì nhiều thế, mà
thật lạ lùng – em nói điều này mong cô đừng cho là em quá chi tiết – đến
một cái nhà vệ sinh sạch sẽ một chút cho tụi học trò chúng em, nhà
trường cũng không có nổi. Để đến nỗi, cái việc cực chẳng đã là phải đi
vệ sinh ở các khu WC không thể bẩn thỉu hơn, đã luôn là nỗi ám ảnh kinh
hoàng của biết bao nhiêu thế hệ học trò. Điều đáng buồn là chuyện
“Wiliam Cường”này báo chí kêu hộ chúng em nhiều lắm, nhưng các thầy cô
dường như lại không mấy để tâm, xem như chuyện vặt. Tại sao lại như vậy
hả cô?
Chúng em không biết nhiều,
nhưng cô từng bảo rằng, tiền phụ huynh “giúp đỡ” nhà trường nào có đáng
kể gì. Ban Giám hiệu phải sấp ngửa đi “xin” các doanh nghiệp, các nhà
tài trợ. Và cũng vì thế nên năm nào lớp chọn cũng phải có vài suất
“ngoại giao”, dù điểm “đầu vào” của các bạn ấy còn thua xa điểm chuẩn.
Nhập lớp rồi, mấy bạn ấy được đi học mà không thèm học, bỏ học và trốn
học đi chơi điện tử như cơm bữa. Trong khi bao nhiêu bạn khát khao được
đến trường, chỉ vì điểm thi thấp mà đành rẽ cuộc đời sang ngả khác, chấm
dứt ước mơ học hành. Em còn nhớ trong buổi sinh hoạt lớp, bạn Thành đề
nghị chuyển toàn bộ số tiền mua quà mừng ngày 20-11 cho đồng bào miền
Trung, có bạn quát rất to: “Mày ngu thế!”. Bạn Thành bảo: “Em xem ti vi,
thấy người ta không có mì để ăn, không có nhà để ở, trường mình tổ chức
20-11 hoành tráng thế để làm gì?”. Cô lúng túng vài giây rồi từ tốn
giải thích: “Việc nào ra việc ấy em ạ, em muốn ủng hộ bao nhiêu cũng
được, còn đây là việc chung của trường, mình không bỏ được”. Cô đã tìm
ra “chìa khóa” giải quyết vấn đề, vừa thỏa mãn ý kiến của học trò, vừa
không làm hao hụt phần “quà 20-11” của các thày cô. Vâng, cô đã không
nổi giận mà áp chế chúng em nhưng nếu chúng ta đồng lòng bớt chi tiêu
lãng phí đi, thì đã có người nghèo được giúp đỡ cô ạ.
Còn
một việc nữa, mà nói ra có thể cô sẽ coi là “phạm thượng”, vì liên quan
đến sinh hoạt của thày cô. Nhưng xin cô hãy nghe em nói một lần. Nhà
trường quy định học sinh đến trường phải ăn mặc giản dị, mặc áo sơ mi có
cổ bẻ, không sử dụng điện thoại di động, không ăn quà bánh, nhưng trong
giờ lên lớp, em vẫn thấy không ít thày cô nghe điện thoại, mang túi to
túi nhỏ để giờ ra chơi ăn uống tùm lum. Nhiều thày cô vừa ăn vừa cười
nói rất to, phản cảm lắm cô ạ. Có một hôm vào giờ Văn, cô T. dạy thay ở
lớp mình. Cô rất xinh nhưng mặc áo hơi trễ, có lúc cô cúi thấp xuống…
làm mấy bạn nam ngồi bàn đầu khoái chí, còn các bạn gái thì xấu hổ thay
cho cô! Kinh khủng nhất là chuyện thày X. dạy toán quên không kéo khóa
quần, mấy bạn trai bịt miệng không dám cười. Nhận ra “sự cố”, thày thản
nhiên thò tay kéo đánh “roạt!” trước mặt học sinh và nói chửi: “Mẹ bố
chúng mày, thấy bố quên thì chúng mày phải nhắc chứ?”! Thày thật “vui
tính”!?
Thày cô vẫn nói với chúng em
về mục tiêu giáo dục phát triển toàn diện, nhưng nhiều khi thày cô lại
không làm như thế. Nhiều bạn trong lớp mình không biết làm vệ sinh lớp
học, không cầm đến cái cuốc cái xẻng bao giờ…vì phụ huynh đã nộp tiền
thuê lao động vệ sinh cả năm rồi. Trường tổ chức cắm trại, nhưng không
bạn nào biết làm, cô lại chỉ đạo thuê tất từ thiết kế đến dựng trại, nhổ
trại, “Để thời gian cô trò mình chơi cho sướng!”. Là giáo viên chủ
nhiệm, nhưng vì cô bận nên không có thời gian nghe hết tâm sự của chúng
em. Cô có biết là ở lớp mình, một số thày cô đã công khai gợi ý cho
chúng em học thêm, đến các lớp để phát tờ rơi quảng cáo? Giờ trên lớp
thì thầy cô ấy dạy qua loa, nếu chúng em không học thêm thì khó lòng thi
đạt điểm cao được. Ban đầu, một số bạn không đăng kí những lớp phụ đạo
tại nhà như thế, nhưng rồi khổ suốt cả năm. Thầy cô không nói gì nặng
đâu ạ, nhưng chỉ cần nhìn ánh mắt lạnh lùng, nhận vài câu mát mẻ, lỡ có
lỗi thì bị chì chiết, thế là đủ ức chế lắm rồi, còn đâu tâm trí mà học? Ở
lớp 10A6, bạn Tú gan lì nhất, kiên quyết không theo lớp học thêm, thì
trong buổi học cuối kì I, cô giáo chủ nhiệm đã đề nghị gặp riêng và
không cần giấu giếm nữa: “Nếu em không theo được phong trào của lớp thì
thôi, gia đình nên cho em chuyển sang lớp khác!”. Bạn ấy ngồi khóc.
Chúng em thương bạn lắm và bảo: Thôi, cần gì, đã thế thì chuyển đi!
Nhưng rồi biết chuyển đi đâu hả cô? Lớp nào cũng thế thôi, cùng một gầm
trời này… rồi trường nào cũng vậy! Bạn Tú đành chấp nhận nộp tiền oan
chỉ đến lớp ngồi cho cô điểm danh. Bạn không vào đầu thêm được chữ nào,
vì ở nhà đã có anh trai học ở trường chuyên dạy cho bạn rồi!
Có
thày cô còn “hướng dẫn” chúng em rằng: “Sau ba năm học dưới mái trường
này, các em như bầy chim đã đủ lông đủ cánh sắp bay xa, chúng ta phải
thể hiện niềm biết ơn với các thày cô, biết ơn các bác bảo vệ, lao công,
người phụ trách y tế học đường, thày dạy quân sự, cô dạy hướng nghiệp,
các thày cô trong Ban Giám hiệu…”. Thế là số tiền “biết ơn” đó tăng lên
biết bao nhiêu lần để mua thêm mấy chục suất quà! Chưa kể, lớp nào cũng
phải có thêm một thứ gì đó “to to” nữa để “kỉ niệm” nhà trường. Các thày
cô đi đâu cũng khoe: “Học sinh trường mình chu đáo, hiếu nghĩa, có
trước có sau!”. Các cô chủ nhiệm thì mát mặt! Chỉ các bạn con nhà nghèo
là phải cắn răng mà chịu đựng thôi cô ạ. Cô của em thì không phải là
người tham, em biết rõ như vậy. Nhưng dần dà em nhận thấy, những phẩm
chất tốt đẹp mà em đã từng cảm nhận ở cô cũng ngày một hao mòn. Em nhớ
hồi đầu, phát hiện thấy phong bì của phụ huynh khéo léo gài trong bó
hoa, cô đỏ mặt và tìm cách trả lại. Sau rồi tình trạng không thay đổi,
không thấy cô trả lại lần nào nữa. Đã có lúc, em đau xót nghĩ đến đề văn
mà cô đã ra cho lớp, tập quán xấu ban đầu là khách qua đường, sau nó ở
chung nhà và trở thành chủ nhà khó tính. Cô còn kể về con Sói xin gửi
một chân vào nhà Cừu, sau đó thì gửi cả hai chân và nhảy luôn vào nhà ăn
thịt lũ cừu bé bỏng. Cô có thấy là những bài học đó vô tình đã được
“ứng dụng” vào cô rồi không?
Em hết
sức xin lỗi cô vì đã không giấu được suy nghĩ của mình. Nhưng cô hãy tin
rằng, trong trái tim bé nhỏ của em luôn có chỗ cho tình yêu thương thày
cô. Thày cô cũng là con người, cũng có gia đình, cũng phải vất vả trong
cuộc mưu sinh. Đa số thày cô là tốt, không thiếu những người đã tận tụy
làm việc, hết mình vì sự tiến bộ của chúng em. Những lời chuyện trò tâm
huyết, những việc làm thấm đầy tình thương yêu và ý thức trách nhiệm mà
nhiều thày cô dành cho chúng em, làm sao chúng em có thể quên? Em xin
khắc ghi tận đáy lòng những điều ân nghĩa. Dưới mái trường này, rất
nhiều thế hệ học trò chúng em đã lớn khôn và nhận về mình bao tình cảm
tốt đẹp. Ngôi trường sẽ mãi phong kín trong em với những hoài niệm còn
lặng im, run rẩy. Trong đó, có biết bao kỉ niệm đẹp của tuổi học trò hồn
nhiên và vụng dại. Nhưng cũng còn một số điều chưa đẹp không chịu ngủ
quên…như em đã kể lại trong thư…Lỗi là ở đâu? Không hẳn tại thày cô, em
lờ mờ cảm nhận như vậy.
Nhưng cô ơi,
sản phẩm giáo dục của cô, thày không thể chỉ là những đứa con ngoan
ngoãn biết vâng lời. Cuộc sống đang phát triển từng ngày, cuộc sống đang
đòi hỏi chúng em phải trau dồi tri thức một cách nghiêm túc, biết suy
nghĩ độc lập và biết sáng tạo, đặc biệt là biết tự ý thức về mình để
sống tốt hơn, sống có ích hơn. Em chưa một lần dám nói “hỗn” với cô, vì
em không muốn làm cô buồn. Nhưng nếu không vượt qua mặc cảm để viết bức
thư này, thì em lại vô cùng day dứt. Từ nơi xa xôi, em nhớ cô, nhớ nhà
buồn đến khóc. Em thấy mình có lỗi thật nhiều. Nhưng, dù cô có mắng mỏ,
hay không coi là “học trò cũ” đi nữa, em vẫn mãi mong muốn được là đứa
con bé bỏng của cô, là công dân có trách nhiệm của nước Việt. Cô sẽ
không bao giờ phải ân hận vì đã sinh ra em lần thứ hai. Và em mong, một
ngày nào đó về thăm trường, em sẽ được cô trìu mến nắm tay và bảo với em
rằng: “Cô hiểu em. Cô chia sẻ với em. Cô sẽ cố gắng để những điều làm
em phải dằn vặt sẽ không còn tồn tại trên đời này nữa!”.
Mãi là trò nhỏ của thầy cô.
Phạm Thị Mẫn
Nguồn: Văn nghệ Thái Nguyên số 8/2011
No comments:
Post a Comment