Quốc Gia Hạnh Phúc Nhất: Na Uy, Đan Mạch, Úc, TTL

Quốc Gia Hạnh Phúc Nhất: Na Uy, Đan Mạch, Úc, TTL; 5 nước buồn thảm nhất: Trung Phi, Zimbabwe, Ethiopia, Pakistan, Yemen

Quốc gia nào hạnh phúc nhất, và quốc gia nào buồn thảm nhất?

Từ mấy năm trước, viện nghiên cứu Legatum Institute  tìm cách trả lời những câu hỏi này. Trước tiên, viện đo lường mức thịnh vượng, giàu mạnh, và thấy rằng đời sống thịnh vượng chưa đủ, vì nơi các nước giàu vẫn có thước đo khác về tâm hồn.

Sau khi nghiên cứu nhiều kho dữ kiện trong 40 năm qua của thế giới, viện này định ra 8 phương diện để đo lường: kinh tế, sức năng động kinh doanh, chính quyền quản trị, giaó dục, y tế, an toàn đời sống, tự do cá nhân, và  quan hệ xã hội. Và sau đó viện khảo sát các bản thăm dò thế giới để đối chiếu và ấn định, cho điểm theo chỉ số thịnh vượng Legatum (LPI).

Những yếu tố đó sẽ giaỉ thích vì sao Ghana và Nam Hàn, lúc đầu có GDP trên đầu người bằng nhau vào thập niên 1950s, vậy mà bây giờ mỗi đầu người dân Nam Hàn có lợi tức 39,000 đôla/năm trong khi Ghana chỉ có 3,000 đôla.

Trong bản khảo sát năm 2011, Legatum xếp hạng 110 quốc gia theo mức độ thịnh vượng. Các nước này gộp lại là 93% dân số toàn cầu và 97% GDP toàn cầu.

Na Uy là nước hạnh phúc nhất, liên tục ba năm giữ vị trí này. Na Uy có lợi tức mỗi đầu dân 54,000$/năm, có tỉ lệ hài lòng về tiêu chuẩn sống cao thứ nhì thế giới (95% nói họ hài lòng vì có tự do chọn kiểu sống), trong khi chỉ có 13% dân đi nhà thờ.

Tài nguyên thiên nhiên còn là yếu tố lớn, như Úc (ở hàng thứ 3 bảng này) hưởng lợi nhờ xuất cảng than, sắt và khí đốt cho Trung Quốc. Nhưng một vài nước giàu tài nguyên, như Kuwait và United Arab Emirates lại nghe cư dân than phiền là kém hạnh phúc, tuy là họ có quá nhiều dầu và quặng.

Trong bảng 10 nước đầu tiên hạnh phúc nhất còn có Đan Mạch, Phần Lan, Thụy Điển, Tân Tây Lan, Thụy Sĩ, Hòa Lan. Canada hạng thứ 6, Mỹ hạng thứ 10.

Ccá nước hàng đầu này có điểm gì chung? Bầu cử dân chủ. Dân hài lòng về guồng máy công quyền phục vụ. Có nhiều tự do cá nhân.

Mỹ đứng hàng thứ năm về tinh thần kinh doanh của người dân, đứng hàng thứ nhất về y tế, nhờ chính phủ xài nhiều nhất  cho y tế, chích ngừa, nước sạch, thực phẩm nhiều, và nhờ cảnh đẹp.

Trong danh sách không có Miến Điện, Cuba và Bắc Hàn, vì các chính phủ này không cho các nhà nghiên cứu Legatum vào thăm dò. Một số nước khác không đủ dữ kiện là Libya, Iraq, Afghanistan, Somalia và Haiti.

Năm quốc gia hạnh phúc nhất là, theo thứ tự ngược:

5) Thụy Điển. Dân tham dự chính trị cao, xã hội nhiều bình đẳng, môi sinh bảo vệ, và 123 điện thoại di động mỗi 100 người dân.

4) Tân Tây Lan. Thứ nhì về quản trị công quyền, giáo dục, tự do cá nhân. Thứ nhất về bao dung tiếp đón di dân.

3) Úc Châu. Giáo dục tuyệt hạo, guồng máy công quyền làm dân hài lòng, tià nguyên nhiều.

2) Đan Mạch. Liên tục 3 năm hạng nhì, Cơ hội và tinh thần kinh doanh cao, xã hội bình đẳng, nối mạng Internet cao.

1) Na Uy. Đứng nhất liền 3 năm. Tuyệt vời.

Năm nước buồn thảm nhất:

5) Yemen. Thiếu tự do cá nhân, xã hội bất ổn, giaó dục kém cho nữ giới. Chỉ 1/3 dân số có việc làm.

4) Pakistan. Chính phủ kém hiệu quả, bất ổn, xã hội nguy hiểm, không bao dung với người ngoại quốc.

3) Ethiopia. Chỉ 30% biết chữ, thiếu dinh dưỡng 40%, thất nghiệp tới 20%.

2) Zimbabwe. Tham nhũng, thiếu quyền dân sự, chính trị bạo lực.

1) Central African Republic (Cộng Hòa Trung Phi). Tệ nhất thế giới. Hơn 10% bé sơ sinh chết trong năm đầu, khi chưa đủ 1 tuổi. Trung bình mỗi thầy giaó có 91 học trò. Không có viễn ảnh tăng trưởng.

http://www.vietbao.com/D_1-2_2-349_4-184757_15-2/