Nguyễn Nhơn – Trong số
36 “vị” ký tên trong miếng giấy lộn kêu là “Thơ ngỏ” gởi cho bọn trùm
VC chẳng may có một “vị” là thầy học cũ của tôi: Giáo sư Lê Xuân Khoa,
nguyên Giám đốc Trung tâm Định cưSEARAC. Thật là mắc cở mà phải nói ra, một lần rồi bỏ!
Năm học lớp Đệ Lục Trường Nguyễn Trãi,
Thủ Dầu Một ( Bình Dương), thầy dạy Pháp văn bất ngờ bị gọi động viên.
Thầy Khoa mới ngoài Bắc vô được mời thay thế. Hôm bắt đầu dạy, thầy đọc
cho trò chép bài giảng văn phạm. Lần sau lên lớp , thầy bảo: Bài giảng
bửa trước, câu sau chửi bố câu trước nên nay chép lại bài khác! Thầy
Hiệu trưởng nghe thấy phát hoảng mà phải đợi tới hết tam cá nguyệt mới
vui vẻ “cám ơn” giáo sư, chào tạm biệt.
Năm 1973, nhân Lễ khai trương Chi nhánh
Đông Phương ngân hàng Biên Hòa, đứa học trò cũ của thầy Khoa đang là Phó
Tỉnh trưởng sở tại được mời làm khách danh dự. Ông Giám đốc Chi nhánh
mới giới thiệu Ông Tổng Giám đốc Ngân hàng Trung ương: Té ra là thầy
Khoa của tui. Nhớ câu “ Nhất tự vi sư, bán tự vi sư” nên mới lễ phép,
chấp tay thưa thầy. Thầy kênh kiệu đưa tay ra bắt mà chẳng thèm nói lời
xã giao thông thường mặc dầu tên học trò cũ của thầy lúc ấy đã 36 tuổi
lại là chức việc số hai trong Tỉnh.
Năm 1990, mới chân ướt chân ráo, bước vào
xứ Mỹ, đã nghe thấy anh em cựu tù cải tạo qua trước than phiền: Giám
đốc Định cư SEARAC trở cờ, lân la tính làm ăn với VC. Tưởng là ai, té ra
lại là thầy Khoa của tui! Vài năm sau thì y như rằng: Báo Thanh niên
trong nước viết bài ca ngợi Việt kiều yêu nước Lê Xuân Khoa đem tiền về
tài trợ các dự án nuôi tôm ở Cà Mau, Đầm Dơi, Cái Nước. Tới đây thì
thằng học trò cũ của thầy hết nhịn: Nó viết bài chọc quê thầy tới bến.
Nó mĩa mai thầy là: Chắc lão Xuân Khoe nhớ lại nghề cho vay lấy lãi ngày
xưa nên mới mon men về VN xin VC cho làm lại nghề nhà băng thuở trước!?
Gã học trò cũ kể chuyện lòng vòng về ông
thầy không nên nết làm chi vậy? Là nó muốn nói về tư cách của một trong
số 36 “vị” kêu là “trí thức hải ngoại” là như vậy đó!
Hễ lâu lâu có biến động trong nước là
thấy quí vị trí ngủ trong, ngoài nước giật mình thức dậy nói sảng! Nhưng
mà thử hỏi trí thức là cái giống gì vậy? Phải chăng hễ ai có cái học vị
Tiến sĩ, Kỷ sư, Bác sĩ …. đều là trí thức?
Theo gã nhà quê ít học tui nghĩ thì chữ
trí thức là to tát lắm, không phải chỉ có bằng cấp là đạt được, bởi vì
chữ kép trí thức có hai phần: Trí và Thức. Thức là kiến thức, hiểu biết
ai có học hoặc đọc sách là có kiến thức, cho nên phần nầy là phổ quát ai
nấy, ít nhiều đều có. Phần quan trọng là phần trí: Căn bản là “trí”
Thông minh, không phải ai cũng có. Vận dụng trí thông minh để hiểu rõ
thời cuộc, biến chuyển chánh trị, nhận định tương lai Đất nước, Dân tộc
ít người làm được. Những ai có đủ trí và thức như vậy mới xứng danh trí
thức.
Còn nói rằng, trong số 36 vị thì vị đứng
đầu là Nhà văn Doãn Quốc Sĩ và người đứng chót là Giáo sư, Thạc sĩ nổi
tiếng Vũ Quốc Thúc đều có đi tù VC nhiều năm, có lẽ nào không biết rõ
Cộng sản!? Về việc nầy thì tôi nghĩ rằng có thể phán đoán được ít nhiều.
Thói thường ở ngoài đời thì ai giống nhau thì tụ hội với nhau. Ở trong
tù thì cũng y như vậy: Quí vị trí thức thì thủ thỉ với nhau, nói cho
nhau nghe nên chỉ nói đi nói lại những gì mình đã từng biết, không có gì
mới. Cho nên bó rọ nhiều năm trong bốn bức tường tù, đâu có biết gì
thêm.
Muốn biết thêm chút ít dân tình trên đất
Bắc không gì bằng lân la chuyện trò với tù hình sự ngoài đó. Việc nầy
muốn làm cũng khó, bởi vì tù hình sự và tù chánh trị Miền Nam được giam
riêng biệt lập hai khu. Gã nhà quê tui “lù khù có con cù độ mạng” nên
mới có dịp chuyện vãn với vài ba chú nhỏ tù hình sự.
Một bửa, được phân công dọn dẹp “nhà lô”
của đội tù, nhân giờ nghỉ mới lân la trò chuyện với em nhỏ tù “tự giác” (
Tù sắp mãn án được cho đi lại thong thả, không người canh giữ).
Hỏi: Sao cậu trông còn nhỏ tuổi như vậy mà đã đi tù?
Chắc là lâu ngày không ai hàn huyên, tâm
sự nên thay vì trả lời câu hỏi thì em nhỏ tỉ tê, kể lể: Cháu năm nay
được mười tám tuổi. Bố mẹ cháu đều là thầy cô giáo Trung học. Năm cháu
lên tuổi 12, cháu đánh cắp một lô hàng thương nghiệp trị giá $200. “Họ”
bắt cháu bỏ vào trại thiếu nhi phạm pháp, kêu là “ Trường dạy nghề thiếu
nhi.” Cháu vác đất sét nung gạch 6 tháng thì được thả. Năm cháu lên 14,
thấy bố mẹ cực nhọc mà nhà vẫn nghèo túng, các em nheo nhóc, cháu không
chịu được mới đánh cắp lô hàng giá đáng $700. Lần nầy thì bị đưa ra Tòa
kêu án 4 năm, ở tù chung với hình sự người lớn. Bớ cháu giận nên từ bỏ!
Mẹ vì thương nên vẫn chắt chiu thăm nuôi, đã được mười mấy kỳ rồi, tính
ra còn một vài kỳ nửa là mãn án.
Hỏi: Cháu nay đã lớn rồi, chắc kỳ nầy về lo tu tỉnh, làm ăn?
Đáp: Dạ, bố mẹ cháu vừa dạy học vừa cực
nhọc làm thêm đủ thứ việc mà không ngóc đầu lên được trong khi “người ta
“ ngồi mát ăn bát vàng là bất công. Kỳ nầy về cháu tổ chức làm ăn kỷ
hơn, kiếm số tiền kha khá giúp bố mẹ và các em, rồi có vào lại đây thì
vào!
Lần khác, nghe cậu thanh niên 25 tuổi,
cầm cày cho đội kể: Em ở tù vì can tội “Hiếp người yêu!?” Hồi đó, em 18
tuổi, yêu con gái của ông Chủ nhiệm Hợp tác xã. Mẹ thương em nên mới
đánh liều sắm lễ vật đến xin hỏi cưới. Họ chê nghèo nên không chịu gã
con. Em mới hẹn người yêu ra chỗ vắng làm chuyện “ván đã đóng thuyền,
gạo nấu thành cơm”. Họ vu cho tội hiếp dâm, bắt kêu án tù 7 năm, nay sắp
mãn án rồi. Bác coi đó, em cầm cày đất “ Phần trăm” (Đất hương hỏa được
cho lại sau đợt sửa sai Cải cách ruộng đất) cho người ta, mỗi ngày được
$10 thì họ không cho, bắt em vào làm cho Hợp tác xã, mỗi tháng được 12
kí gạo, tính ra có $40, chỉ bằng 4 ngày cầm cày chui, để rồi chê nghèo,
không chịu gã con cho. Như vậy là bất công. Kỳ nầy về, bằng mọi cách, em
tính kế làm giàu. Được thì được, bằng không thì có vào lại đây thì
vào!”
Trên đây là hai câu chuyện về bất công xã hội. Dưới đây là hai hình ảnh cảm động mà hào hùng về Tự Do và Tôn giáo lâm nguy!
Một bửa đang xếp hàng chờ lãnh cơm cho
đội thì nghe có tiếng huyên náo phía sau. Quay lại nhìn thì thấy hai cậu
hình sự trạc mười tám đôi mươi vừa trửng giởn vừa đi tới. Thấy chú tù
Miền Nam ngó lại, các chú biết là “phe ta” nên một chú lièn phanh áo đưa
ngực ra trên đó xâm hình Nữ Thần Tự Do đường nét Á Đông, phía dưới xâm
chữ “LIBERTE’” rõ to. Chú kia cũng phanh ngực áo ra trưng hình chiếc
thuyền mang Thập Tự Giá đang ngả nghiêng trên sóng ba đào, phía dưới xâm
ba chữ S.O.S thiệt bự! Tui lo ngại cho các em, dòm quanh xem sợ bọn ăng
ten ngó thấy. Cả hai em đều tươi cười bảo: “Bác đừng lo! Bọn nó ngó
thấy cũng không sao. Tụi em chịu đòn bọng đã quen rồi!
Vậy đó, đâu phải ngày nay giới trẻ nhờ
truyền thông điện tử mới nhận thức được chế độ độc đoán bất công và ý
thức về Tự do, Dân chủ. Từ thập niên 1970s, các em tự thân sống dưới chế
độ đó nên đã hiểu tường tận nó rồi. Chỉ vì không ai hướng dẫn, chỉ bảo
nên các em mới phản đối chế độ áp bức bất công đó một cách tiêu cực là
vi phạm trật tự xã hội do chế độ đó áp đặt để rồi chịu cảnh tù tội thảm
thương!
Còn về chữ kép Nhân sĩ thì cũng có hai
phần: Nhân và sĩ. Hễ ai có chức phận kha khá trong xã hội thì cũng tạm
được về phần sĩ. Nhưng phần nhân thì phức tạp hơn: Ai thì cũng có lòng
thương người. Từ khi cắp sách đến trường thì đã ê a đọc “Giáo khoa thư”:
Thương người như thể thương thân … Thấy người hoạn nạn thì thương và
vân…vân.Nhưng học hiểu thôi thì cái thương đó chỉ nằm trong óc. Phải lăn
lóc vào cuộc sống, nhìn tạn mặt nỗi cùng khốn của đám đông nghèo khó
thì tình thương đó mới thắm thiết hơn, nhưng cũng chỉ là nhìn từ bên
ngoài. Phải đợi đến khi tự thận sống trong cảnh áp bức, bất công, nghèo
đói mới biết thương nhau. Cho nên nhân sĩ mà thiếu lòng nhân hậu thì chỉ
có địa vị xã hội mà thiếu tình người.
Nhìn lại hiện tình Đất nước, đang khi
tuổi trẻ, lần đầu tiên vùng lên tranh đấu đòi dân sinh dân chủ, những
ông bà tự xưng là Nhân sĩ, Trí thức không khích lệ, cổ võ thì thôi, nở
lòng nào bày đặt dâng thơ ngỏ bày biểu bọn ác đảng cải sửa nầy nọ,
không khác nào gián tiếp khuyên giới trẻ hãy từ từ, ráng nhận chịu độc
tài, áp bức thêm thời gian nữa để chờ bọn hung thần có thời giờ ban ơn
bố đức cải sửa, đổi mới, rốt cuộc rồi vẫn“ u như kỷ.” Như vậy đâu phải
là nhân sĩ, trí thức.
Như vậy đích thị là: SĨ VÔ NHÂN-THỨC VÔ TRÍ
Nguyễn Nhơn
6/9/11
No comments:
Post a Comment