Mỹ chuẩn bị tập trận chung trong bối cảnh căng thẳng với Trung Quốc

Thanh Phương (RFI) - Hàng ngàn binh lính Mỹ vào thứ hai tới 16/04/2012 sẽ bắt đầu cuộc trận chung với quân đội Philippines kéo dài hai tuần, nhằm tăng cường liên minh quân sự trước thế lực ngày càng mạnh của Trung Quốc. Cuộc tập trận mang tên Balikatan (Vai kề vai) là cuộc tập trận chung thường niên giữa hai nước, nhưng lần này sẽ được chú ý nhiều hơn, bởi vì một số cuộc thao dược sẽ diễn ra sát cạnh vùng Biển Đông, mà Trung Quốc giành chủ quyền gần như toàn bộ.

Cuộc tập trận huy động 4.500 lính Mỹ và 2.300 lính Philippines và sẽ diễn ra từ 16/04 đến 27/04, tại khu vực đảo Luzon cũng như Palawan, nằm ở phía Tây Philippines. Cả Hoa Kỳ lẫn Philippines đều khẳng định rằng cuộc tập trận Balikatan không chỉ tập trung vào lĩnh vực tác chiến, mà còn bao gồm các cuộc diễn tập cứu trợ nhân đạo và cứu nạn trên biển.

Phía Manila nhấn mạnh rằng cuộc tập trận chung với Mỹ không thể được phía Bắc Kinh xem như là hành động khiêu khích Trung Quốc. Phát ngôn viên quân sự của Philippines hôm nay tuyên bố với hãng tin AFP: “ Mục tiêu của chúng tôi không phải là nhắm đến bất cứ quốc gia nào, mà chỉ nhằm bảo vệ an ninh trên biển và bảo vệ quyền lợi quốc gia”. Tuy nhiên, phát ngôn này xác nhận là các chiến hạm của Hoa Kỳ và Philippines sẽ tập trận ở khu vực sát với vùng Biển Đông.

Cuộc tập trận chung Mỹ-Philippines sẽ diễn ra trong bối cảnh quan hệ giữa Manila với Bắc Kinh căng thẳng trở lại do vụ đụng độ giữa tàu Philippines và tàu của Trung Quốc tại khu vực bãi đá ngầm Scarborough, mà hai bên cho tới hôm nay vẫn chưa giải quyết xong.

Philippines nguyên là thuộc địa của Hoa Kỳ trong nửa đầu thế kỷ 20. Washington đã từng duy trì các căn cứ quân sự tại Philippines cho tới đầu những năm 1990, nhưng sau đó đã phải chấm dứt sự hiện diện quân sự thường trực, do thái độ bài Mỹ gia tăng trong công luận Philippines.

Trước mối đe doạ ngày càng lớn từ phía Trung Quốc, tổng thống Philippines Benigno Aquino vào năm ngoái đã kêu gọi thắt chặt quan hệ quân sự với Hoa Kỳ. Lời kêu gọi này đã được Washington hoan nghênh, bởi vì chính quyền Mỹ cũng đang muốn tăng cường trở lại sự hiện diện ở châu Á, một phần là nhằm đối trọng với thế đang lên của Trung Quốc cả về mặt chính trị, kinh tế và quân sự.

Vào tháng trước, tổng thống Aquino đã tuyên bố với hãng tin AFP rằng, mặc dù sẽ không có chuyện tái lập các căn cứ thường trực của Mỹ ở Philippines, nhưng ông rất muốn Hoa Kỳ tăng cường sự hiện diện quân sự thông qua nhiều cuộc tập trận hơn, như cuộc tập trận Balikatan, sẽ bắt đầu vào thứ hai tuần tới.

Theo nhận định của chuyên gia về an ninh và chính trị khu vực, John Blaxland, được hãng tin AFP trích dẫn hôm nay, trong bối cảnh đó, cuộc tập trận Balikatan cũng sẽ làm nhằm nhắn gởi với Trung Quốc rằng Hoa Kỳ thực sự muốn đóng một vai trò then chốt tại châu Á và sẳn sàng trợ giúp các đồng minh nếu cần.