Mối lo của đảng Cộng Hoà

Ngô Nhân Dụng - Mối lo của đảng Cộng Hoà tên là Newt Gingrich. Nếu còn tiếp tục giành vai ứng cử viên tổng thống trong một vài tháng nữa thì ông Gingrich sẽ tấn công ông Mitt Romney tới tấp và tàn nhẫn. Hành động đó sẽ giúp Tổng Thống Obama trong Mùa Hè sắp tới khi đối đầu ông Romney. Nếu ông Gingrich lại thắng, trở thành ứng cử viên Cộng Hòa thì sẽ rất khó địch nổi ông Obama, vì ông cựu chủ tịch Hạ Viện có quá nhiều nhược điểm cho đối thủ khai thác.

Một trong hai viễn tượng trên có thể sẽ diễn ra nếu ông Gingrich thắng trong cuộc tranh cử sơ bộ tại tiểu bang Florida, hoặc chỉ thua ông Romney rất nhẹ; nhiều người sẽ còn “bỏ vốn” giúp ông Gingrich theo đuổi cuộc đua lâu hơn. Hai cuộc nghiên cứu dư luận Rasmussen và Insider Advantage, một tuần trước khi đảng Cộng Hoà ở Florida bỏ phiếu, cho thấy Romney dẫn trước Gingrich 8 đến 9 điểm, Rick Santorum và Ron Paul tụt phía sau rất xa. Nếu tỷ số chênh lệch thấp thì ông Newt Gingrich vẫn còn nhiều hy vọng trong các cuộc bỏ phiếu sắp tới tại Nevada, Missouri, Minnesota và Colorado. Vì trong quá khứ ông có lúc tưởng như bị loại rồi mà vẫn quay trở lại, mạnh hơn trước.

Giữa năm 2011, tất cả bộ tham mưu tranh cử của ông Newt Gingrich từ chức, nhiều người chạy sang giúp các ứng cử viên Cộng Hoà khác. Lý do: Quỹ tranh cử gần hết tiền trong khi ông Gingrich bỏ đi du lịch ở Âu Châu với bà vợ thứ ba, kém ông 23 tuổi. Tới đầu Tháng Giêng năm 2012, không ai tin rằng Newt Gingrich sẽ còn sức, sau khi bị Mitt Romney bỏ hơn triệu đô la tấn công vũ bão ở Iowa qua màn ảnh ti vi. Quả nhiên, ông Gingrich về hạng tư; Rick Santorum thắng ở Iowa và Mitt Romney tại New Hampshire. Tại tiểu bang South Carolina, Romney dẫn trước Gingrich hàng chục điểm trong dư luận cử tri sắp đi bỏ phiếu. Nhưng trong hai tuần giữa Tháng Giêng, Newt Gingrich được tiếp hơi “sống lại”. Ông tấn công Mitt Romney với 5 triệu đô la quảng cáo truyền hình, nhấn mạnh rằng ông Romney không phải là một người “bảo thủ” đích thực. Kết quả là ông đã đại thắng, vượt trên Romney 13 điểm.

Cử tri Cộng Hòa ở South Carolina vốn rất bảo thủ. Hai phần ba họ ở lớp tuổi trên 45; họ còn nhớ ông Newt Gingrich là một lãnh tụ Cộng Hòa bảo thủ nổi bật năm 1994, khi ông đưa đảng trở lại chiếm đa số ở Hạ Viện, ông đóng một vai chủ yếu trong việc đàn hạch Tổng Thống Bill Clinton về vụ Monica.

Với khả năng chuyển bại thành thắng nhanh chóng như vậy, ông Gingrich sẽ không bỏ cuộc nếu ở Florida chỉ thua ông Romney dưới 10 điểm. Kết quả bất ngờ tại South Carolina cho thấy một nhược điểm của ông Mitt Romney: Thành phần bảo thủ nhất trong đảng Cộng Hòa, trong đó có các giáo phái Tin Lành Nhiệt Tín (Evangelicals), không tin tưởng ông, sẵn sàng bỏ rơi Mitt Romney nếu thấy một ứng cử viên khác bảo thủ hơn. Nhiều cử tri Cộng Hòa ở các tiểu bang miền Nam có thể có khuynh hướng đó. Ông Gingrich có lý do để nuôi hy vọng, nhất là càng đi xa hơn trong cuộc chạy đua này ông càng thu được nhiều người góp tiền ủng hộ.

Một lý do khiến ông Gingrich thành công ở South Carolina là trước đó ông được Sheldon Adelson, một tỷ phú ở Las Vegas góp ngay 5 triệu đô la vào quỹ của một “Siêu Ban Vận Ðộng” (Super PAC) giúp ông. Ðây là một thứ ủy ban vận động “độc lập,” trên danh nghĩa không liên hệ với ứng cử viên, cho nên không cần theo đúng các thủ tục khai báo hoặc giới hạn số tiền quyên tặng như các quỹ vận động tranh cử bình thường. Siêu quỹ này có thêm số tiền 5 triệu của Adelson dùng làm khí giới tấn công Romney trên truyền hình khắp South Carolina, với một phim quảng cáo dài 27 phút tố cáo ông Romney như một loại “tài phiệt” đã bỏ tiền mua các công ty rồi đóng cửa để đem bán các tài sản khiến hàng trăm công nhân thất nghiệp - lấy ngay một thí dụ tại South Carolina. Sau đợt đó, ông Sheldon Adelson lại góp thêm 5 triệu nữa. Nhờ thế ông Gingrich đã có tiền chi 6 triệu thuê giờ truyền hình ở Florida, tố cáo ông Romney khi làm thống đốc tiểu bang Massachussetts đã ban hành một đạo luật cải tổ y tế không khác gì đạo luật mà Tổng Thống Barack Obama đã ký sau này. Hiện chỉ còn hai ông Romney và Gingrich có thể đọ với nhau trong số tiền thuê giờ ti vi đấu với nhau, vượt xa các ứng cử viên khác.

Tỷ phú Sheldon Adelson với tài sản trên 20 tỷ, là chủ nhân các sòng bài, trong đó có các sòng bài Venetian ở Las Vegas và ở Macao, Trung Quốc. Adelson thân thiện với Gingrich vì cả hai người đều tích cực vận động giúp chính phủ Israel, kể từ khi ông Gingrich đang làm chủ tịch Hạ Viện. Trong cuộc tranh cử năm nay, ông Gingrich đã bầy tỏ một lập trường ủng hộ Israel hơn tất cả mọi ứng cử viên. Nhiều lần ông bác bỏ sự có mặt của một “dân tộc Palestine,” coi đó là một ngụy tạo. Ủng hộ Israel cũng phù hợp với lập trường các giáo phái Tin Lành Nhiệt Tín (Evangelicals); vì họ giải thích trong Kinh Thánh đã nói dân Do Thái được Chúa chọn. Ông Gingrich sẽ trở lại Las Vegas gặp ông Adelson trong tuần tới, chuẩn bị cho cuộc bỏ phiếu sơ bộ ở Nevada vào ngày 4 Tháng Hai.

Ông Newt Gingrich càng đi xa tiếp thì càng hại cho ông Romney trong trận đấu cuối cùng với Tổng Thống Barack Obama. Vì vậy, hiện nay nhiều lãnh tụ đảng Cộng Hòa đã đứng ra báo động không nên ủng hộ Newt Gingrich. Cựu Nghị Sĩ Bob Dole, ứng cử viên Cộng Hòa đối đầu với cựu Tổng Thống Clinton năm 1996, đã chính thức ủng hộ ông Romney, và chỉ trích Newt Gingrich là người ý kiến thay đổi lung tung, “mỗi phút lại có một ý kiến mới, chẳng đâu vào đâu!” Cựu Nghị Sĩ Cộng Hòa Tom Coburn, đã từng làm việc với ông Gingrich thì nói thẳng, là bầu ai làm tổng thống cũng được, miễn không phải là Newt Gingrich!

Tại sao ông Gingrich bị chê bai như vậy? Thứ nhất là đời tư của ông khiến nhiều người không tin. Khi bà vợ thứ nhất của ông đang bị bệnh ung thư chờ qua đời thì ông đã ép bà phải ký giấy ly dị để ông tự do cưới bà thứ nhì. Trước ngày bỏ phiếu ở South Carolina bà Marianne, vợ thứ nhì, đã lên ti vi kể lị bà đã từ chối đề nghị của ông Gingrich là hai vợ chồng được tự do quan hệ với người khác (open marriage) để ông tiếp tục gian díu với cô Callista Bisek - trong thời gian đó ông vẫn chỉ trích ông Clinton về vụ cô Monica. Cô Bisek bây giờ là vợ thứ ba theo sát ông trên đường tranh cử.

Ông Gingrich là vị chủ tịch Hạ Viện đầu tiên trong lịch sử Mỹ bị tố cáo không trong sạch về tiền bạc rồi bị toàn viện “khiển trách vì vi phạm đạo đức,” bị phạt 300 ngàn đô la năm 1997. Năm 1998 ông tái đắc cử nhưng bị các dân biểu Cộng Hòa làm áp lực phải từ chức. Sau đó ông làm nghề vận động hành lang cho các công ty lớn, trong đó có công ty tài chánh địa ốc Freddie Mac, và được trả công 1.6 triệu đô la. Ông từng vận động hành lang Quốc Hội để ủng hộ chương trình 4 tỷ đô la trợ cấp tiền thuốc cho người già hưu trí của cựu Tổng Thống Gorges W. Bush.

Ðiều khiến các nhà chính trị Cộng Hòa lo ngại về Gingrich là ông không có một lập trường nào chắc chắn. Ông đã từng ủng hộ một loại thuế về kiểm soát khí thải của các nhà máy để bảo vệ môi trường, cùng với bà Nancy Pelosi, hiện là lãnh tụ khối Dân Chủ ở Hạ Viện. Nhưng nay ông chống lại một chương trình tương tự của Tổng Thống Obama. Bà Pelosi mới nói rằng nếu Gingrich ứng cử tổng thống thì bà đã có sẵn hàng ngàn trang hồ sơ về những vi phạm đạo đức của ông ta; vì bà ngồi trong ủy ban lưỡng đảng bốn người cứu xét những điều tố cáo ông vào năm 1997.

Ông Gingrich cũng từng tuyên bố chủ trương buộc mọi người Mỹ phải có bảo hiểm y tế, đây là một điều trong đạo luật mà ông Obama đã ban hành bị đảng Cộng Hòa chống đối triệt để. Gần đây nhất, ông Gingrich lúc đầu phản đối kịch liệt việc nước Mỹ giúp cuộc nổi dậy ở Libya, nhưng sau đó lại ủng hộ khi cuộc cách mạng thành công. Ông Gingrich mang hình ảnh một nhà chính trị gió chiều nào xoay chiều đó. Các bạn đồng viện cũ đã ép ông rút khỏi chức chủ tịch Hạ Viện năm 1998 vì thấy ông làm việc tùy hứng (erratic), không có quy tắc và vô tổ chức.

Với một nhân vật chính trị như vậy đang trên đường giành vai trò đại diện đảng tranh cử tổng thống năm nay, đảng Cộng Hòa mang một mối lo lớn. Những người dẫn đầu dư luận đã đồng thanh ủng hộ ông Mitt Romney và lên tiếng phê bình ông Newt Gingrich trên các diễn đàn bảo thủ trong mấy tuần nay. Người ta thấy cần phải chặn đứng ông Gingrich, càng sớm càng tốt. Không mấy ai tin rằng cuối cùng ông sẽ thắng ông Romney trong đại hội đảng vào Tháng Bảy. Nhưng chỉ cần ông tiếp tục cuộc chạy đua trong một vài tháng nữa cũng đủ đặt ông Romney vào thế rất bất lợi khi bước vào cuộc tranh cử thực thụ với Tổng Thống Obama.

http://www.nguoi-viet.com/absolutenm2/templates/?a=143676&z=7