Vũ trụ chấm dứt trong băng giá?

Phương Võ - Những phát hiện của 3 nhà khoa học Mỹ và Úc đoạt giải giúp giới khoa học biết nhiều hơn về một vũ trụ đầy bí ẩn

Viện Hàn lâm Khoa học Hoàng gia Thụy Điển hôm 4-10 quyết định trao giải Nobel Vật lý cho 3 nhà khoa học Saul Perlmutter, Brian P. Schmidt và Adam G. Riess vì “đã phát hiện được sự mở rộng ngày càng nhanh của vũ trụ thông qua việc quan sát những siêu tân tinh xa xôi”.

Vũ trụ sẽ chấm dứt trong băng giá?

Theo thông cáo báo chí của Viện Khoa học Hàn lâm Hoàng gia Thụy Điển, 3 nhà khoa học nói trên đã nghiên cứu hàng chục ngôi sao phát nổ (gọi là siêu tân tinh) và phát hiện rằng vũ trụ đang mở rộng với tốc độ ngày càng nhanh. Khám phá này gây ngạc nhiên cho chính bản thân các nhà khoa học đoạt giải Nobel Vật lý năm nay.

Vào năm 1998, ngành vũ trụ học rúng động sau khi hai nhóm nghiên cứu công bố phát hiện của mình. Nhóm đầu tiên do ông Saul Perlmutter đứng đầu, bắt đầu hoạt động từ năm 1988. Nhóm thứ hai do ông Brian Schmidt lập ra vào năm 1994, trong đó ông Adam Riess đóng vai trò quan trọng. Hai nhóm nghiên cứu này đã chạy đua để lập bản đồ vũ trụ bằng cách định vị siêu tân tinh xa xôi nhất.

Trong thập niên 90 của thế kỷ trước, sự xuất hiện của những kính thiên văn hiện đại hơn (cả trên mặt đất lẫn trong không gian), những máy tính mạnh mẽ hơn và các bộ cảm biến ảnh số mới đã mở ra khả năng tìm kiếm thêm câu trả lời cho những bí ẩn của vũ trụ.

Ba nhà khoa học đoạt giải Nobel Vật lý 2011. Từ trái sang: Saul Perlmutter,

Brian P. Schmidt và Adam G. Riess. Ảnh: GETTY IMAGES

Hai nhóm đã nghiên cứu một loại siêu tân tinh đặc biệt, gọi là siêu tân tinh Ia. Nó là vụ nổ của một ngôi sao đặc già cỗi và nặng cỡ mặt trời nhưng có kích thước nhỏ cỡ trái đất. Một vụ nổ như thế có thể phát ra nhiều ánh sáng tương đương một thiên hà. Hai nhóm đã phát hiện tổng cộng trên 50 siêu tân tinh mà ánh sáng của nó yếu hơn so với mong đợi.

Điều này là dấu hiệu cho thấy sự mở rộng của vũ trụ đang tăng với tốc độ ngày càng nhanh. Hai nhóm đã đưa ra cùng kết luận gây sửng sốt nói trên, khiến các nhà khoa học thêm tin tưởng vào tính chính xác của nó. Nếu sự mở rộng này tiếp tục diễn ra ngày càng nhanh, vũ trụ sẽ chấm dứt trong băng giá.

Giúp hiểu rõ hơn về vũ trụ

Sự gia tăng nói trên được cho là được thúc đẩy bởi năng lượng tối. Tuy nhiên, cho đến nay, loại năng lượng này vẫn còn là một bí ẩn - có lẽ là bí ẩn lớn nhất của ngành vật lý hiện nay. Người ta chỉ mới biết năng lượng tối chiếm khoảng 3/4 vũ trụ. Vì thế, những phát hiện của 3 nhà khoa học đoạt giải Nobel Vật lý 2011 giúp giới khoa học biết nhiều hơn về một vũ trụ vẫn còn nhiều bí ẩn.

Sinh tại bang Illinois năm 1959, ông Saul Perlmutter nhận bằng Tiến sĩ tại Đại học California, Berkeley vào năm 1986. Ông hiện là Giáo sư Vật lý học thiên thể tại trường này. Ngoài ra, ông còn phụ trách dự án Supernova Cosmology tại phòng thí nghiệm quốc gia Lawrence Berkeley.

Trong khi đó, Brian P. Schmidt mang hai quốc tịch Mỹ và Úc. Ông chào đời tại thành phố Missoula (Mỹ) năm 1967 và lấy bằng Tiến sĩ tại Đại học Harvard năm 26 tuổi. Ông hiện là Giáo sư tại Đại học Quốc gia Úc, đồng thời là người đứng đầu nhóm tìm kiếm High-z Supernova.

Người cuối cùng nhận giải là Adam G. Riess, một người Mỹ 42 tuổi. Ông Riess lấy bằng Tiến sĩ tại Đại học Harvard năm 1996, hiện là Giáo sư Thiên văn học, Vật lý tại Đại học Johns Hopkins và Viện Khoa học Viễn vọng không gian của Mỹ.

Theo hãng tin AP, ba nhà khoa học này sẽ chia nhau số tiền thưởng 10 triệu krone Thụy Điển, trong đó ông Saul Perlmutter nhận phân nửa. Hai ông Brian Schmidt và Adam Riess chia đều số tiền còn lại.

P.V.

Nguồn: nld.com.vn