Song Chi - Thời gian
qua, tình hình căng thẳng trên biển Ðông xuất phát từ sự leo thang gây
hấn của nhà cầm quyền Trung Quốc đã thu hút mối quan tâm, lo ngại của
người Việt trong và ngoài nước.
Mãi
ngóng nhìn ra biển Ðông, nhiều người trong chúng ta hầu như chưa ý thức
được mối họa Trung Quốc còn đến từ một lĩnh vực khác, sát sườn hơn,
đó
là kinh tế. Thực tế, báo chí vẫn có những bài viết phản ánh về lĩnh vực
này nhưng không phải người dân nào cũng am tường về kinh tế để nắm rõ.
Trong nhiều năm, dư luận đã lên tiếng về sự phụ thuộc ngày càng nặng nề vào Trung Quốc của kinh tế Việt Nam.
Từ
tình trạng mất cân đối nghiêm trọng trong cán cân thương mại Việt-Trung
với tỷ lệ nhập siêu cứ năm sau cao hơn năm trước. Tình trạng nhiều công
trình kinh tế quan trọng như các nhà máy điện, luyện kim, hóa chất,
khai thác bô-xít, khoáng sản… rơi vào tay các nhà thầu Trung Quốc, với
nhiều hệ quả khôn lường. Tình trạng hàng kém chất lượng, độc hại từ
Trung Quốc tuồn sang, làm ảnh hưởng đến sức khỏe của người dân, v.v.
Khoai lang ở miền Tây được người Hoa thuê đất trồng rồi xuất sang Trung Quốc. (Hình: SGTT)
Nhưng
gần đây, lại thêm một số hiện tượng, dù không biết là vô tình hay từ
một chiến lược, chính sách hẳn hoi, nhưng khiến ai lưu tâm đến cũng phải
lo ngại.
Thứ nhất là việc thương lái
Trung Quốc ồ ạt thu gom nông sản, thực phẩm đủ loại của Việt Nam mà
nhiều tờ báo đã đưa tin. Họ đến tận ao, vườn, cảng… để thu mua với giá
cao hơn các doanh nghiệp trong nước. Hậu quả là một số doanh nghiệp kinh
doanh thủy hải sản, hàng nông nghiệp thực phẩm Việt Nam cạnh tranh
không lại, bị thiếu nguyên liệu một cách trầm trọng.
Như
nhiều nhà chuyên môn đã phân tích, hiện tượng này cũng có những khía
cạnh tích cực là giúp cho nhiều doanh nghiệp trong nước phải điều chỉnh
lại giá cả, cách ứng xử với nông dân một cách hợp lý hơn. Còn người nông
dân có cái lợi là bán hàng được giá. Nhưng nhà nước thì bị thất thu
thuế vì kiểu mua bán trao tận tay này.
Về
lâu dài, doanh nghiệp Việt Nam trong các ngành nghề này bị đình đốn kéo
theo kinh tế bị ảnh hưởng. Chưa kể, độ rủi ro cao khi chỉ phụ thuộc vào
một thị trường duy nhất.
Trong quá
khứ, nông dân Việt Nam đã từng có nhiều kinh nghiệm cay đắng khi ban
đầu, người Trung Quốc thu mua một mặt hàng nào đó với giá rất hời. Ðến
khi người dân đua nhau sản xuất và bán thì họ lại không cần nữa hoặc ép
giá, bà con lỗ chổng gọng.
Làm ăn với
Trung Quốc có những cái nguy hiểm, rủi ro, vì họ không tôn trọng các
tiêu chuẩn, luật lệ kinh tế thị trường cho đến sức khỏe của người tiêu
dùng. Họ chỉ nghĩ đến cái lợi cho mình và cũng dễ trở mặt như chơi.
Bài
viết “Bất ngờ từ việc Trung Quốc săn lùng nông sản Việt Nam” trên báo
Sài Gòn Tiếp Thị còn chỉ ra một khía cạnh đáng ngại hơn, đó là “…họ yêu
cầu phía Việt Nam đóng gói và dán nhãn mác Trung Quốc…” tức là thương
nhân Trung Quốc thu gom nông sản thực phẩm có nguồn gốc xuất xứ tại Việt
Nam về đóng nhãn mác của Trung Quốc để bán trong nước hay xuất khẩu
sang một nước thứ ba với giá cao hơn.
… Và khi đó, các sản phẩm chất lượng cao từ Việt Nam lại đang phải đành “núp bóng” dưới các thương hiệu Trung Quốc.
Nhưng
trớ trêu thay khi các sản phẩm kém chất lượng có xuất xứ từ Trung Quốc…
thì lại đang xuất hiện với các thương hiệu Việt Nam và được bày bán
công khai tại thị trường Việt Nam!
Hàng
hóa, thực phẩm Trung Quốc từ lâu nay vẫn bị mang tiếng kém chất lượng,
độc hại, bị nhiều nước trên thế giới tẩy chay. Nay họ “tráo nhãn” như
vậy thì chẳng bao lâu, hàng Việt Nam cũng sẽ bị mang tiếng, bị tẩy chay.
Kinh tế Việt Nam sẽ khốn đốn.
Hiện
tượng thứ hai là người Trung Quốc núp bóng người bản xứ để thuê đất
trồng… khoai lang ở Vĩnh Long. Báo Dân Việt đã phải cảnh báo: “Người
Trung Quốc thuê đất: Chuyện không nhỏ”. Bởi trong tương lai, nếu thuê
nhiều đất, họ có thể thao túng thị trường khoai lang của Việt Nam.
Ông
Nguyễn Trần Bạt – chủ tịch, tổng giám đốc Investconsult Group trong bài
“Chuyên gia nói về hiện tượng người Trung Quốc thuê đất” (báo Dân Việt)
đã gọi đây là “sự tranh giành không gian sống, cụ thể ở đây là đời sống
lương thực”.
… “Ðó là một hệ thống
các hành vi. Như tôi đã phân tích, hệ thống các hành vi ấy có phải là âm
mưu chính trị hay không hay nó chỉ là bản năng kinh doanh thông thường…
Rồi sẽ còn bất động sản nữa. Tức là cả đất kinh doanh, cả đất công
nghiệp, cả đất trồng rừng lẫn đất nông nghiệp đều có vấn đề…
…
Quản lý cây trồng là việc rất quan trọng, bởi cây trồng và phân bón tác
động trực tiếp đến chất lượng của đất đai… Khi làm méo mó chất lượng
thổ nhưỡng tức là nó làm méo mó nền tảng của nông nghiệp Việt Nam.”
Là
một quốc gia nghèo, công nghiệp, kỹ thuật đều chưa phát triển mạnh,
kinh tế VN vẫn phải dựa vào nông nghiệp là chính. Nếu đầu tư đàng hoàng,
tử tế vào nông nghiệp, Việt Nam không chỉ đảm bảo đủ lương thực trong
nước mà còn xuất khẩu, làm giàu. Trên thế giới có những quốc gia như New
Zealand giàu và nổi tiếng chủ yếu với nhiều thương hiệu từ các mặt hàng
nông nghiệp, thực phẩm.
Dân số trên
thế giới càng tăng thì vấn đề lương thực càng quan trọng. Tổ Chức Lương
Nông Liên Hợp Quốc (FAO) đã nhiều lần cảnh báo về tình trạng khủng hoảng
lương thực của nhân loại trong tương lai gần.
Trong
khi đó nhà nước Việt Nam nhiều lần lấy đất nông nghiệp để xây dựng sân
golf, nhà máy… hoặc cho người nước ngoài thuê với giá rẻ như bèo! Cộng
thêm tình trạng không ưu tiên cải thiện đời sống cho người nông dân
khiến nông dân bỏ nghề, bỏ ruộng lên thành phố.
Báo
Tuần Việt Nam vừa qua có hàng loạt bài về vùng Ðồng Bằng Sông Cửu Long
rất đáng lưu ý: “Ðồng Bằng Sông Cửu Long kêu cứu”, “Ðiểm yếu chí tử của
Ðồng Bằng Sông Cửu Long”, “Nằm trên cánh đồng vàng mà vẫn nghèo”, “Khi
người nông dân bỏ xứ ra đi”.
Ai cũng
biết, Ðồng Bằng Sông Cửu Long là vựa lúa lớn nhất góp phần nuôi sống cả
nước và xuất khẩu gạo hàng năm. Nhưng cũng là nơi có số lượng người thất
học rất cao, trẻ em bỏ học nhiều, đời sống nông dân cơ cực, đời sống
tinh thần càng thiếu thốn. Ðiều đó lý giải vì sao con gái vùng này đua
nhau lấy chồng Hàn, chồng Ðài. Và bây giờ là hiện tượng người nông dân
bỏ xứ ra đi.
Nguy cơ rồi đến lúc nào
đó, Việt Nam sẽ phải nhập lương thực như nghịch lý phải nhập khẩu than
sau nhiều năm khai thác và xuất khẩu vô tội vạ, chủ yếu sang Trung Quốc!
Hiện
tượng thứ ba cũng dính dáng đến việc làm ăn mua bán với người Trung
Quốc là sản xuất chè bẩn! Ðọc các bài “Rùng mình chè bẩn” và “Chè bẩn có
bàn tay bên ngoài” đăng trên báo Người Lao Ðộng mà thực sự lo ngại.
Cũng
như gạo, cà phê hay chè là những mặt hàng xuất khẩu bền vững nhiều năm
qua của Việt Nam. Chè Việt Nam được tiêu thụ trên 100 quốc gia, là nước
xuất khẩu chè lớn thứ 5 trên thế giới. Không phải vô cớ mà Hiệp Hội Chè
Việt Nam đang hết sức nóng lòng vì chuyện sản xuất chè bẩn này.
Tại
sao thương lái Trung Quốc lại “hướng dẫn” nông dân Việt Nam làm chè
bẩn, độc hại để xuất sang chính nước họ? Liệu đây có phải là một trong
muôn vàn cách đánh phá nền kinh tế Việt Nam? Bởi nếu các nước khác biết
chuyện và tẩy chay chè Việt Nam thì thiệt hại sẽ vô cùng to lớn. Hoặc
chỉ cần Trung Quốc mua chè bẩn về đóng gói lại, dán nhãn khác, bán trở
lại sang Việt Nam thì sức khỏe của người dân sẽ như thế nào?
Sống
gần một quốc gia khổng lồ với hơn 1.3 tỷ dân, luôn luôn khát đất, khát
nguyên liệu, lương thực, chúng ta sẽ rất vất vả nếu không có một chính
quyền đủ mạnh để độc lập. Không có những chính sách rõ ràng, minh bạch
để hạn chế sự thao túng, trục lợi kinh tế từ Trung Quốc.
Bắc
Kinh từ lâu đã âm thầm, kiên trì thi hành chiến lược bằng mọi cách làm
cho nền kinh tế Việt Nam suy yếu và lệ thuộc vào Trung Quốc. Từ đó dẫn
đến sự lệ thuộc về chính trị. Chúng ta cứ hay lo xa về chuyện Trung Quốc
đánh Việt Nam. Có cách khác để lấy Việt Nam mà chẳng cần tốn một viên
đạn, lại khỏi mang tiếng xâm lược trước thế giới!
Nhưng trước hết phải tự trách mình, qua những chuyện này, chúng ta thấy gì?
Một,
sự điều hành, quản lý về kinh tế kém cỏi của nhà nước Việt Nam. Hãy
nhìn các nước chung quanh vùng Ðông Nam Á, ngoại trừ ba nước Việt Nam,
Lào, Campuchia, có nước nào khác bị phụ thuộc kinh tế nặng nề vào Trung
Quốc như vậy không.
Hai, tâm lý ích
kỷ, tầm nhìn ngắn, không đặt lợi ích quốc gia, dân tộc lên trên, chỉ hám
cái lợi trước mắt, cho bản thân… của người Việt. Với người dân, không
thể trách, họ phải vì miếng cơm manh áo. Nhưng nhà nước phải có tầm
nhìn, chính sách, chế độ phù hợp. Thấy cái gì có hại về lâu dài là phải
sửa đổi ngay.
Cuối cùng, câu hỏi về việc Trung Quốc đã thực sự xâm lược Việt Nam hay chưa, tưởng đã có câu trả lời.
No comments:
Post a Comment